بدل شدن بازار خودرو به اسباب‌بازی حکمرانان اقتصادی کشور

به گزارش رایااستور، طی ماه های اخیر بازار خودرو روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. اگر اتفاقات ابتدای سال را به این مسئله اضافه کنیم، بار تراژدی داستان سنگین و سنگین تر می شود. به نظر می رسد که اصلاً صنعت خودروسازی کشور برای بسیاری از مسئولان بیش تر شبیه یک شوخی یا از زاویه دیگر ابزاری برای قدرت نمایی است. در غیر این صورت، این همه بلاتکلیفی و چالش و بالا و پایین شدن، بسیار غیر طبیعی و غیر حرفه ای است.

این در حالی است که خودروسازان، مردم و زنجیره تأمین همچنان منتظر تعیین تکلیف نحوه عرضه و قیمت های جدید مانده اند، اما در مقابل، هر روز شاهد رو شدن ورق جدیدی از تصمیمات و قوانین جدید می شوند. یک روز با عرضه خودرو در بورس کالا موافقت و یک روز مخالفت می شود، با هزار داستان روند عرضه دوباره از سر گرفته می شود. این روند با پسند و رضایت طرفین همراه می شود و شکل و بوی جدی تری به خود می گیرد.

قرار می شود که حجم و تنوع عرضه های بیش تر و بیش تر شود. اعلام می شود که با عرضه خودرو در بورس کالا، خودروهای بیش تری از قیمت گذاری دستوری خارج می شوند. گفته می شود که از این مسیر می توان به خصوصی سازی رسید، می توان جلوی زیان انباشته را گرفت، می توان با قدرت و سرعت بیش تری دست دلالان و رانت خواران را از این بازار کوتاه کرد. پیش بینی می شد که با افزایش عرضه ها و کاهش تقاضاهای غیر مصرفی، پس از شوک اولیه، آرام آرام قیمت ها روند کاهش پیدا کنند. در برخی موارد هم این اتفاق افتاد.

در همین حال، مقرر بود دولت با واردات خودرو، عرضه ها و تنوع را بیش تر کند تا از این مسیر هم بتواند به خروجی کاهش قیمت برسد، اما به نظر می رسد تمام این ها یک خواب کوتاه بودند، خوابی که فرصت نشد کسی مزه شیرین آن را در بیداری حس کند. رویدادهای بعد به قدری تلخ شروع شدند که دیگر کسی یادی از آن خواب و رؤیای شیرین نمی کند، چراکه در حال حاضر اصل و فرع داستان زیر سؤال رفته است، یعنی قرار بود با عرضه خودرو در بورس کالا، شاهد بازگشت سرمایه به چرخه تولید باشیم.

هر چند که برای جبران مافات و زیان انباشته راه زیادی باید طی می شد، اما همین حجم کم عرضه یعنی ۳۰ درصد از تولیدات داخل توانسته بود آرزوهای بزرگی به وجود بیاورد، به خصوص این که، خودروهای وارداتی نیز قرار بود از همین مسیر وارد بازار شوند. هر چند قیمت خودروها واقعی نیست و صرفاً به دلیل تابعیت تمام و کمال از نرخ ارز به قیمت های فعلی رسیده است.

با این حال، با نزدیک شدن قیمت بازار و بورس کالا به یکدیگر، تحمل افزایش قیمت کارخانه برای مردم نیز راحت می شد، اما درست در زمانی که بازار آماده پذیرایی از خودروهای وارداتی می شد، علم دلسوزی و حمایت از مردم بلند شد. در اولین گام عرضه خودرو در بورس کالا متوقف شد و حالا خبر رسیده است که به رغم تأکید وزارت صمت، خودروهای وارداتی صرفاً از مسیر بورس کالا وارد بازار نخواهند شد.

در همین حال، شورای رقابت غیر از خودروسازان دولتی، بخش خصوصی و وارداتی ها را به زیر یوغ خود آورده است و دوباره روز از نو روزی از نو. حالا چشم صنعت خودرو به دهان شورای رقابت و اعلام قیمت های جدید دوخته شده است. قیمت هایی که طبق شایعات افزایشی خواهند بود، اما برخلاف تصور باز هم نفعی به حال مردم نخواهد داشت، چراکه با توجه به تأکید و اصرار بر روش رانت ساز قرعه کشی، قیمت های بازار هم افزایشی خواهند بود.

بنابراین اصل این که چرا باید روندی که در حال حرکت به سمت ثبات بود باید متوقف شود یک پرسش است و بحث دیگر این است که اصولاً چرا باید یک تجربه تلخ را دوباره تکرار کرد. به بیان ساده تر، وقتی که قیمت گذاری دستوری نه به نفع مردم و نه به نفع صنعت بوده است، چرا باید دوباره تکرار شود؟ چرا باید یک فرایند و مکانیزم جدید که در بلندمدت می تواند نفع بیش تری به طرفین دادوستد برساند، باید به بهانه و اسم مردم مختل شود؟ آیا حامیان تفکر اقتصاد دولتی چشم خود را بر عواملی که موجب بروز وضعیت فعلی شده است را بسته اند؟ آیا با استفاده از خودرو می خواهند عدم توانایی خود را بپوشانند؟ آیا به هیچ وجه متوجه نیستند که چوب تصمیمات به ظاهر مردم دوستانه آن ها، چگونه زندگی مردم را سخت و راه نفس آنان را تنگ کرده است؟ اگر می دانند که واقعاً این حجم از اشتباه بسیار بعید و دور از نظر است.

اگر نمی دانند که آیا واقعاً لیاقت جایگاهی که اشغال کرده اند را دارند؟ آیا اصولاً توانایی ادراه امور و اخذ تصمیمات مهم و کلان را دارند؟ یا خودرو نیز مانند بسیاری از امور دیگر، برای آنان در حکم اسباب بازی است، یعنی قرار است با آزمون و خطا توانمندی های جدید کسب کنند؟ آیا به این موضوع فکر نمی کنند که همین نوع تصمیم ها، باعث شده است بسیاری از خانوارها توانایی خرید اقتصادی ترین خودروی بازار را از دست بدهند؟

در هر صورت این روزها نیز می گذرد، اما مردم فراموش نخواهند کرد که کدام تفکر، سفره آنان را کوچک تر کرده و تلاش های آنان برای خودرودار شدن را بی ثمر کرده است.

بیشتر بخوانید:

• قیمت امروز کامیون و کشنده 18 خرداد 1402 + جدول
• قیمت‌ چانگان پلاس مشخص شد + زمان تحویل
• قیمت خودروهای خارجی و مونتاژی | تداوم روند کاهش قیمت در بازار خودرو