تعرفه پلکانی خودروهای وارداتی تأیید شد؛ ورود ۲۵ هزار خودرو خارجی به ایران
تعرفه پلکانی خودروهای وارداتی تأیید شد؛ ورود ۲۵ هزار دستگاه و شکاف ۱۰۰ همتی در درآمد دولت.
- با تأیید نهایی مدل تعرفهگذاری پلکانی توسط هیئت تطبیق مقررات مجلس، مسیر واردات خودروهای خارجی به کشور وارد فاز عملیاتی جدیدی شد. این مدل تعرفهای که از کف ۲۰ درصد برای خودروهای اقتصادی آغاز میشود، جایگزین تعرفه ثابت ۱۰۰ درصدی شده و امکان ورود مدلهای میانرده را فراهم میکند. در هشت ماهه نخست سال، تنها ۲۵ هزار دستگاه خودرو ترخیص شده و درآمد محققشده از محل حقوق ورودی خودروها حدود ۵ همت بوده که فاصله زیادی با رقم ۱۱۰ همت پیشبینیشده در بودجه دارد. تغییر نرخ ارز محاسباتی نیز بر قیمت تمامشده و حجم تقاضا تأثیر گذاشته است. با رفع ابهام تعرفهای، امید میرود ترخیص خودروها در زمستان سرعت بگیرد و بازار شب عید مدیریت شود.
ورود خودروهای خارجی به کشور که از ابتدای سال جاری یکی از پرچالشترین و پربحثترین موضوعات اقتصادی بوده، حالا با تأیید نهایی مدل تعرفهگذاری پلکانی وارد مرحلهای عملیاتیتر شده است.
این تصمیم که توسط هیئت تطبیق مقررات مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، نقطه پایانی بر ماهها بلاتکلیفی میان دو سناریوی متضاد «تعرفه ثابت ۱۰۰ درصدی» و «تعرفه پلکانی» گذاشت؛ بلاتکلیفیای که عملاً فرآیند واردات را متوقف کرده و اهداف درآمدی دولت را با شکاف جدی مواجه ساخته بود.
تعرفه پلکانی؛ باز شدن مسیر برای خودروهای اقتصادی
براساس مصوبه نهایی، حقوق ورودی خودروهای وارداتی از کف ۲۰ درصد برای مدلهای اقتصادی آغاز شده و بهصورت پلکانی تا سطوح بالاتر برای خودروهای لوکس و قدرتمند افزایش مییابد.
این مدل تعرفهگذاری، برخلاف تعرفه ثابت ۱۰۰ درصدی، امکان ورود خودروهای میانرده و اقتصادی را فراهم میکند و مانع از انحصار بازار برای مدلهای گرانقیمت میشود. در واقع، این تصمیم میتواند به تنوع بیشتر در سبد وارداتی و کاهش فشار تقاضا در بازار داخلی منجر شود.
بیشتر بخوانید: زرین تجارت به سیما گواهینامه تایید نوع تویوتا bZ3X را دریافت کرد؛ عرضه مدل ۲۰۲۵ در راه است
شکاف درآمدی دولت؛ مأموریت دشوار در چهار ماه پایانی
بررسی آمارهای عملکردی گمرک در هشت ماهه نخست سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که تنها حدود ۲۵ هزار دستگاه خودرو ترخیص شدهاند. این رقم اگرچه نسبت به دورههای ممنوعیت کامل واردات پیشرفت محسوب میشود، اما فاصلهای معنادار با اهداف درآمدی قانون بودجه دارد. در حالی که پیشبینی درآمد سالانه از محل حقوق ورودی خودروها بالغ بر ۱۱۰ هزار میلیارد تومان (۱۱۰ همت) بوده، درآمد محققشده تا کنون تنها حدود ۵ همت است.
| شاخص عملکردی | وضعیت (۸ ماهه ۱۴۰۳) |
|---|---|
| پیشبینی درآمد سالانه | ۱۱۰ همت |
| درآمد محققشده | ~۵ همت |
| تعداد خودرو ترخیصشده | ~۲۵,۰۰۰ دستگاه |
| نظام تعرفهای نهایی | پلکانی (شروع از ۲۰٪) |
این کسری عظیم، نتیجه توقفهای مکرر ثبت سفارش، تأخیر در ابلاغ آییننامهها و چالشهای تأمین ارز است. پر کردن این شکاف ۱۰۰ همتی در چهار ماه باقیمانده از سال، مأموریتی دشوار برای دولت خواهد بود.
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر قیمت تمامشده خودروهای وارداتی، تغییر مبنای نرخ ارز محاسباتی گمرک از ۲۸,۵۰۰ تومان به نرخهای بالاتر سامانه ETS بوده است. این تغییر اگرچه درآمد دولت به ازای هر خودرو را افزایش داده، اما با بالا بردن قیمت نهایی برای مصرفکننده، از سرعت گردش کالا و حجم تقاضا کاسته است. در نتیجه، واردکنندگان با چالش مضاعفی در جذب مشتری و حفظ رقابتپذیری مواجه شدهاند.
بیشتر بخوانید: قیمت نجومی یاریس 2024 در بازار ایران مشخص شد
چشمانداز زمستان؛ آیا بازار شب عید نجات مییابد؟
با رفع ابهام تعرفهای، انتظار میرود سرعت ترخیص خودروها در ماههای پایانی سال افزایش یابد. ورود ۲۵ هزار دستگاه تاکنون، هرچند محدود، توانسته تا حدی از التهاب بازار بکاهد. اما موفقیت نهایی در مدیریت بازار شب عید، به توانایی بانک مرکزی در تخصیص ارز و سرعت عمل گمرک در ترخیص بستگی دارد. اگر این دو نهاد بتوانند هماهنگی لازم را ایجاد کنند، زمستان امسال میتواند نقطه عطفی در بازگشت خودروهای خارجی به بازار ایران باشد.
