Pagefile.sys در ویندوز چیست؟ آیا باید آن را حذف کرد؟

زمانیکه فضای ذخیره‌سازی ویندوز روبه اتمام باشد، ممکن است به‌دنبال هرراهی برای آزادکردن مقداری فضا باشید، حتی اگر این‌راه غیرمتعارف باشد. یکی از روش‌های نامتعارف برای آزادسازی فضای سیستم، حذف فایل Pagefile.sys است. اما قبل از اینکه تصمیم بگیرید، فایل Pagefile.sys را حذف کنید، لازم است بدانید Pagefile.sys چیست و اینکه آیا لازم است آن را حذف کنید؟

Pagefile.sys چیست؟

Pagefile.sys یک‌فایل‌سیستمی در ویندوز است که برای حافظه‌دسترسی‌تصادفی (RAM) رایانه شما که بعنوان حافظه‌فیزیکی نیز شناخته می‌شود، کنار گذاشته شده است. زمانیکه حافظه‌رم رایانه شروع به‌تمام‌شدن می‌کند، از فایل‌صفحه برای بارگذاری داده‌هایی که به‌آن‌ها نیازی ندارد (مانند فایل‌ها و برنامه‌ها)، استفاده می‌کند.

شاید این سوال برای شما پیش‌آمده باشد که، رم رایانه چگونه تصمیم می‌گیرد که چه‌زمانی داده‌ها را تخلیه کند؟ درادامه به‌ذکر یک‌مثال می‌پردازیم که‌نحوه عملکرد رم را بیان کنیم.

معمولاً هنگامی‌که یک‌برنامه را کوچک می‌کنید، ویندوز آن‌را در پس‌زمینه اجرا می‌کند. با این حال، داده‌های خود را در RAM نگه می‌دارد تا درصورت نیاز به‌سرعت به‌آنها دسترسی داشته باشد.

سپس، هنگامی‌که یک‌برنامه با رم‌فشرده را راه‌اندازی می‌کنید، ویندوز باید فضایی‌را برای‌آن در رم باز کند. به این ترتیب، ویندوز به رم رایانه دستور می‌دهد تا فایل‌های کوچک‌شده برنامه را در Pagefile.sys بریزد تا بتواند حافظه را بدون از دست دادن داده‌ها آزاد کند.

هنگامی که نیاز به استفاده مجدد از برنامه کوچک شده دارید، ویندوز داده‌های آن را از فایل Pagefile.sys می‌خواند.

سرعت خواندن فایل‌های یک‌برنامه از Pagefile.sys نسبت‌به خواندن آن‌برنامه از رم، کندتر است. وقتی از هارددیسک (HDD) به جای درایو حالت جامد (SDD) استفاده می‌کنید، این روند حتی کندتر هم می‌شود. با این حال، این روش سریع‌تر از زمانی‌است که برنامه بسته می‌شود و مجدد راه‌اندازی می‌شود.

چگونه اندازه Pagefile.sys را بررسی کنیم؟

برای جلوگیری از دستکاری فایل Pagefile.sys، ویندوز آن را به طور پیش‌فرض مخفی می‌کند. اگر می‌خواهید آن را ببینید، مراحل زیر را انجام دهید:

• کلیدهای Win + E را فشار دهید تا File Explorer باز شود.
• روی This PC در قسمت ناوبری در سمت چپ کلیک کنید و روی درایو محلی خود (local drive (C:)) در سمت راست دوبار کلیک کنید تا باز شود.
• اکنون باید Folder Options را باز کنید. در ویندوز 11، روی سه نقطه عمودی در منوی بالا کلیک کنید و Options را انتخاب کنید. در ویندوز 10، روی View در منوی بالا و سپس روی Options کلیک کنید.

• تب View را در Folder Options انتخاب کنید و تیک Hide protected system operator files (Recommended) را بردارید.

• در هشداری که ظاهر می‌شود، روی Yes کلیک کنید.
• کمی بالاتر، فایل‌ها و پوشه‌های مخفی را می‌بینید. در داخل آن، دکمه رادیویی Show hidden files, folders, and drives را علامت بزنید.
• برای بستن Folder Options و اعمال تغییرات روی OK کلیک کنید.
• در درایو محلی خود به پایین اسکرول کنید و حالا می‌توانید Pagefile.sys را مشاهده کنید.

همانطور که‌مشاهده می‌کنید، حجم فایل Pagefile.sys بسیار بزرگ‌است که‌باعث می‌شود بسیاری ازافراد تصور کنند که حذف این‌فایل می‌تواند فضای ذخیره‌سازی زیادی راآزاد کند.

آیا حذف Pagefile.sys کار درستی است؟

یکی از سناریوهایی که درآن حذف Pagefile.sys برای صرفه‌جویی در فضای‌دیسک منطقی خواهد بود، این‌است‌که رم زیادی دارید. به این ترتیب، می‌تواند تمام داده‌هایی را که برای اجرای برنامه‌ها نیاز دارد، بدون نیاز به تخلیه آن‌ها ذخیره کند. برای یک کاربر معمولی ویندوز، حداقل اندازه رم برای‌این‌کار 16 گیگابایت خواهد بود.

اگر Pagefile.sys را حذف کنید و حافظه فیزیکی رایانه شما تمام شود، سیستم شما شروع به کندشدن خواهد کرد. درنظر باید داشته‌باشید که‌اگر کندی سیستم زیادی شود، حتی ممکن‌است ویندوز نیز آسیب ببیند.

حتی ممکن‌است برخی‌از برنامه‌ها خیلی کند شوند و یا کلاً ازکار بیافتند. دلیلش این‌است که آنها جایی برای قراردادن داده‌های موردنیاز برای عملکرد صحیح ندارند، زیرا رم رایانه شما پر است و Pagefile.sys برای حل این مشکل وجود ندارد.

بنابراین، اگر نیاز به حافظه‌فیزیکی شما بیشتر از ظرفیت رم نصب‌شده شما نباشد، توصیه می‌شود Pagefile.sys را حذف نکنید.

روش حذف فایل Pagefile.sys

ازآنجایی‌که ویندوز دائماً درحال استفاده از Pagefile.sys است، به‌شما اجازه نمی‌دهد آن‌را بصورت مستقیم از File Explorer حذف کنید. در واقع، اگر فایل را انتخاب کرده و کلید Delete را بزنید، با پیغام زیر مواجه می شوید: ‘عملیات نمی‌تواند تکمیل شود زیرا فایل در برنامه دیگری باز است.‘

بااین‌حال، روشی وجود دارد که می‌توانید ازبااستفاده ازآن، فایل Pagefile.sys را حذف کنید و درفضای‌دیسک خود، صرفه‌جویی کنید. برای حذف این‌فایل، مراحل زیررا طی کنید:

• Win + S را فشار دهید تا جستجوی ویندوز باز شود.
• sysdm.cpl را در کادر جستجو تایپ کنید و کلید Enter را بزنید تا پنجره System Properties باز شود.

• تب Advanced را انتخاب کرده و در قسمت Performance روی دکمه Settings کلیک کنید.

• در پنجره Performance Options، تب Advanced را انتخاب کرده و روی Change کلیک کنید.

• در پنجره «حافظه مجازی»، تیک گزینه «Automatically manage paging file size for all drives» در بالا را بردارید.
• روی دکمه رادیویی برای No paging file و روی دکمه Set در سمت راست کلیک کنید.

• از ویندوز اخطار دریافت می‌کنید. برای دورزدن روی Yes کلیک کنید.
• روی OK کلیک کنید تا پنجره Virtual Memory بسته شود و تغییرات اعمال شود.
• سیستم خودرا مجدداً راه‌اندازی کنید تا تغییرات اعمال شوند.

باطی‌کردن مراحل بالا، سیستم‌عامل دیگر هیچ‌استفاده‌ای از Pagefile.sys نمی‌کند و آن‌را از درایو محلی شما حذف می‌کند. به‌همراه فایل Pagefile.sys، فایل Swapfile.sys نیز حذف می‌شود.

نحوه بازیابی فایل Pagefile.sys

اگر فایل Pagefile.sys را حذف کردید و به‌مشکل خوردید، می‌توانید آن را برگردانید. بااین‌حال اگر مشکلات سیستم‌شما آنقدر زیاد شده که دائماً هنگ می‌کند و کار نمی‌کند، درمرحله‌اول باید وارد حالت Safe Mode شود.

درحالت عادی که مشکلات سیستم زیاد نیست، برای بازیابی فایل Pagefile.sys، مراحل زیر را طی کنید:

• Win + R را فشار دهید تا Windows Run باز شود.
• در کادر متنی، sysdm.cpl را وارد کرده و سپس کلید Enter را بزنید تا پنجره System Properties باز شود.

• تب Advanced را انتخاب کرده و در قسمت Performance روی دکمه Settings کلیک کنید.
• در پنجره Performance Options، تب Advanced را انتخاب کرده و روی Change کلیک کنید.
• در پنجره Virtual Memory، مطمئن شوید که کادر Automatically manage paging file size for all drives را در بالا انتخاب کنید.
• روی OK کلیک کنید تا پنجره Virtual Memory بسته شود و تغییرات اعمال شود.
• سیستم خود را مجدداً راه‌اندازی کنید تا تغییرات اعمال شوند.

بعداز راه‌اندازی سیستم، اگر به درایو محلی خود مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که فایل Pagefile.sys به‌همراه فایل Swapfile.sys ریستور شده‌اند.

روش تغییر اندازه فایل Pagefile.sys

اگر نمی‌خواهید فایل Pagefile.sys را حذف کنید و فقط می‌خواهید سایزآن را کاهش دهید، مراحل زیر راطی کنید:

• کلیدهای Win + E را فشار دهید تا File Explorer باز شود.
• در قسمت Navigation Pane روی This PC کلیک راست کرده و Properties را انتخاب کنید. در ویندوز 11، ابتدا باید گزینه Show more options را انتخاب کنید تا بتوانید گزینه Properties را ببینید.
• روی پیوند تنظیمات سیستم پیشرفته کلیک کنید تا پنجره System Properties باز شود. در ویندوز 11، پیوند را در پنل سمت راست خواهید یافت، در حالی که در ویندوز 10، در منوی سمت چپ قرار دارد.

• تب Advanced را انتخاب کرده و در قسمت Performance روی دکمه Settings کلیک کنید.
• در پنجره Performance Options، تب Advanced را انتخاب کرده و روی Change کلیک کنید.
• در پنجره «Virtual Memory»، تیک گزینه «Automatically manage paging file size for all drives» در بالا را بردارید.
• برای اندازه سفارشی روی دکمه رادیویی کلیک کنید. بلافاصله، خواهید دید که دو کادر متن زیر آن (اندازه اولیه و حداکثر اندازه) دیگر خاکستری نیستند.
• اندازه فایل صفحه مناسب را به مگابایت درهردو جعبه متن وارد کنید و سپس روی Set کلیک کنید.

• برای بستن پنجره Virtual Memory و اعمال تغییرات روی OK کلیک کنید.
• سیستم خود را مجدداً راه‌اندازی کنید تا تغییرات اعمال شوند.

جمع‌بندی

Pagefile.sys یک فایل بسیار مهم برای حفظ عملکرد روان سیستم است. هنگامی‌که حافظه‌فیزیکی دیگر نمی‌تواند اطلاعات‌بیشتری نگهداری کند، به‌رم رایانه فضای بیشتری برای تنفس می‌دهد. می‌توانید آن را حذف کنید، اما فقط زمانی این کار را انجام دهید که بدانید رم رایانه شما ظرفیت کافی را دارد. اگر این‌چنین نیست، بهتر است فقط اندازه Pagefile.sys را تغییر دهید تا فضای زیادی را اشغال نکند.

اگر هنوز نمی‌دانید بافایل Pagefile.sys باید چه‌کنید، بهتراست آن‌را به ویندوز بسپارید و خودتان به‌دنبال راهی دیگر برای افزایش فضای ذخیره‌سازی سیستم بگردید.

مقالات آموزش ویندوز را ازصفحه آموزش رایااستور دنبال کنید.

تجربه کار با فایل Pagefile.sys را داشتید؟ لطفا نظرات خودرا باما درمیان بگذارید.